Filmler 2019

Geçen yıl izlediğim filmlerin arasından en iyileri seçiyorum. Çok film olduğu için bu seçmeler uzun sürecek biraz. İlk seçkide birbirinden iyi ve mükemmel filmler var. Anime ve tatlı yumuşak filmler yanında değerli, önemli, iyi sinema olan veya ödüllü olanlar da var. İlk seçki, 24 film. Rüya gibi bir liste oldu.

Ayrılık Günleri

I Giorni dell’abbandono

Roberto Faenza, 2005, İtalya

İki çocuklu bir kadını kocası aniden terk eder, başka bir kadın için. Kadın, bu durumu kaldıramaz, iyice dibe vurur, kendini kaybeder, bir türlü toplanamaz. Terk edilen kadın rolünde Margherita Buy mükemmel. Müzisyen Goran Bregovic de hoş bir rolde. Not:4/4

Aquarius

Kleber Mendonça Filho, 2016, Brezilya

Bol ödüllü filmde, Clara adlı emekli olmuş ve yalnız yaşayan bir kadın Recife adlı kentte bir apartmanda yalnız yaşamaktadır. Apartmanlar yenilenmeye başlayınca ondan da evden ayrılmasını isterler ancak o karşı koyar ve evini terk etmez. Bu arada kadının geçmişini, ailesini, anılarını da izleriz. Başrolde Milagro Savaşı ve Örümcek Kadının Öpücüğü filmleriyle ünlü ve iyi oyuncu Brezilyalı Sonia Braga yine çok iyi. Not:4/4

Soğuk Savaş

Cold War

Pawel Pawlikovski, 2018, Polonya

Daha önce Oscar alan yönetmenin yine iki Oscar adaylı filmi. Politika ve aşk. Zor zamanlarda oluşan tutku. Siyah beyaz film ancak görsellik estetik ve etkileyici. Bir dolu ödülü olan film bir yandan da müzik ve yol filmi. Birkaç Avrupa şehrinde savaş zamanında bir tuhaf ikili. Farklı sinema isteyenlere. Not:4/4

Mekanlar ve Yüzler

Visages Villages

Agnes Varda, 2017, Belçika

Belçikalı sinema ustası Varda’dan sevimli, sıcak bir belgesel film. Yönetmen, fotoğrafçı JR ile birlikte Fransa’yı, köylerini geziyor, halkla, çalışanlarla sohbet ediyor, fotoğraf çekiyor. Arkadaşlık, sanat, insan sıcaklığı, ortak çalışma. Keyifli, komik de. Not:4/4

Amcam Önceki Hayatlarını Hatırlıyor

Loong Boonmee Raleuk Chat

Apichatpong Weerasethakul, 2010, Tayland

Cannes’da en büyük ödülü alan bu Tayland filmi, bir çeşit masal, bir çeşit rüya. Yaşlı bir amca hastadır ve ölümü beklemektedir. Bir taşra evine çekilir. Ailesi de yanına gelir. Amcaya ölmüş eşi gelir bir hayalet gibi ve ona bakar. Ölmüş oğlu da gelir ama başka bir şekilde. Amca ormanda yola çıkar ve doğduğu yere gelir. Bildiğimiz türden bir hikaye yok filmde. Biraz doğu felsefesi, biraz yanılsamalar. Çok değişik ve iyi sinema isteyenlere. Not:4/4

Annemin Ülkesinin Şarkıları

Gomgashtei Dar Aragh

Bahman Ghobadi, 2002, İran

Çok sayıda iyi filmini izlediğimiz yönetmenin bir diğer mücevheri. Körfez Savaşı zamanı, İranlı birkaç Kürt, baba ve oğulları, yola çıkarlar ve Kürt Irak bölümüne geçerler. Savaş ve bombalar, uçaklar altında yola devam ederler. Müzisyendirler ve bir kaybolan kadın müzisyeni ararlar. Bir tanesi de kendisine erkek çocuk verecek bir kadın aramaktadır. Yolda başlarına birçok olay gelir ama onlar yaşama sevinciyle, neşeyle, kahkahayla yola devam ederler. İranlılar da Iraklılar da bir yandan savaş yok gibi yaşamaktadır, herkes günlük dertlerle uğraşır. Dağda ders veren öğretmen bile öğrencilerine gökteki uçakları göstererek uçağın ne olduğunu anlatır. Savaş zamanı hayata bağlılığı anlatan ve çok da komik olan bir unutulmaz film. Not:4/4

Siz, Yaşayanlar

Du Levande

Roy Andersson, 2007, İsveç

İsveç’in en iyilerinden yönetmenin ilginç filmlerinden. Klasik öykü anlatımı yok. Film parçalar halinde, birbiriyle ilgisiz gibi duruyor. Yönetmen, bu kısa filmi çekmek için birkaç mevsim bekliyor ve aynı sahneleri farklı oyuncularla çekiyor, en iyiye ulaşmak için. Filmde sahneler var. İnsanlar, sıradan insanlar ve anlar. Çeşitli insanlık halleri. Karakterler, acı, hüzün, kararlar, duygular. Film çok ciddi olmasına rağmen insanların tuhaflıklarına gülüyorsunuz. Olağandışı bir görsellik aynı zamanda. Not:4/4

Kör Silahşör

Zatoichi

Takeshi Kitano, 2003, Japonya

Japonya’nın en kendine özgü ustalarından Kitano’nun bir samuray filmi. Kör bir samuray, sanatını gizler ve masörlük yapar. Bir köye gelir, köyde kötülerin varlığını keşfeder. Kör olmasına rağmen, kulakları ile iyi işiterek ve Zen felsefesi sayesinde kılıç kullanmaktadır. Kötülerin zarar verdiği iki kadına yardım eder. Estetik, stilize, ince film. Kılıç sahneleri şiddet amaçlı değil sanatı göstermek için. Not:4/4

Kikujiro’nun Yazı

Kikujiro No Natsu

Takeshi Kitano, 1999, Japonya

Özgün yönetmenden bir yol filmi. Çok da komik, bir yandan hüzünlü. Duygusal, yumuşak, sıcak. Bir çocuk, kaybolan annesinin peşine düşer, yolda tuhaf ve biraz serserice bir adamla tanışır. İkili birbirine hiç benzemez ama iyi arkadaş olurlar. İkilinin macerası. Not:4/4

Kahve ve Sigara

Coffee and Cigarettes

Jim Jarmusch, 2003, A.B.D.

Kafelerde bir araya gelen insanların sohbetleri. Ortak nokta kahve ve sigara. Hep kahve ve sigara hakkında konuşuyorlar. Ve yan konular. Oyuncular kendilerini oynuyor. Komik, eğlenceli insanlık halleri. Not:4/4

İkinci Kattan Şarkılar

Songs from the Second Floor

Roy Andersson, 2000, İsveç

Arkadaşlık, aşk, yalanlar, hayatlar. İnsanın iyiliği, komikliği, kötülüğü, çaresizliği. Oynayanlar sıradan halk. Günlük hayatları. Ciddi film ancak çok komik. Şiir gibi ve değişik. Kısa parçalar halinde. Not:4/4

Dört Ay Üç Hafta İki Gün

4 Luni, 3 Saptamani si 2 Zile

Cristian Mungiu, 2007, Romanya

Berlin Duvarı yıkılma öncesi Romanya. Kürtaj yasak. Aynı evde yaşayan iki kız arkadaştan biri hamile kalır. Kürtaj yaptırmak ister ancak hem tehlikeli hem de yasaktır. Yine de bunun için her şeyi denerler. Sosyal bir konuda gerçeği doğru ve düz gösteren film çok başarılı. Kaçırılmaz. Not:4/4

Başkalarının Hayatı

Das Leben der Anderen

Florian Henckel von Donnersmarck, 2006, Almanya

Berlin Duvarı yıkılma öncesi Doğu Almanya’da insanlar izlenmektedir. Batı Almanya’ya kaçanlar yakalanmaktadır. Polis çok sıkı çalışır. Bir tiyatro yazarını izlemeye alırlar. Evini dinlerler. Sanatını düşünen adamı izleyen yetkili, uzun zaman onu dinleyip izleyince kötü biri olmadığını, rejime zararlı olmadığını düşünmeye başlar. Hatta, tam zıt düşüncede bile olsalar ona yardım etmek ister. Adamın hiçbir şeyden haberi yoktur. Unutulmayacak filmlerden. Baskı ve insanlık üzerine. Kaçırılmaz. Not:4/4

Moolaade

Ousmane Sembene, 2004, Burkina Faso

Senegalli yönetmenden şaşırtıcı film. Burkina Faso, Müslüman ülke. Birçok Afrika ülkesinde de olan bir gelenek devam ediyor. Kadınların sünneti. Bir köyde bu gelenekten kaçmak isteyen minik kızlar kaybolurlar, kendilerini öldürürler. Birkaç kız bir kadının yanına sığınır. Kadın sünneti engelleyen bir büyü yapar. Halk kadına karşı çıkar, kadın da halka. Sosyal bir konuda doğal, gerçekçi film. Bambaşka kültür, gelenekler, insanlar, canlı yaşam. Eğlenceli ve komik de. Kaçırılmaz. Not:4/4

Şeytanın Günlüğü

Ak-ui Yeon-Dage-gi

Baek Woon-hak, 2015, Güney Kore

Sağlam, düzgün, sürükleyici, şaşırtmacalı bir Kore polisiye gerilimi. Bir detektif yanlışlıkla bir taksi şoförünü öldürür. Cesedi gizler ama ortaya çıkar. Olayı örtbas etmeye çalışırken bir tuzağa düşer. Türü sevenler kaçırmasın. Not4/4

Kiracının Böylesi

L’etudiante et Monsieur Henri

Ivan Calberac, 2015, Fransa

Fransız sinemasının ustalarından Claude Brasseur başrolde. Yaşlı ve huysuz bir amca, karısı ölmüş, evli bir oğlu var. Evine bir kiracı alıyor. Genç bir kız. Hiç anlaşamıyorlar. Kız, amcanın huysuzluğunu umursamıyor. Amca, kızdan kiraya karşılık bir ricada bulunuyor. Hoş, sevimli, duygusal, keyifli bir komedi. Adanın Büyüsü ve Mr. Morgan’ın Son Aşkı türünden iddiasız ancak şirin filmlerden. Not:4/4

Vol-i

Wall-E

Andrew Stanton, 2008, A.B.D.

Gelmiş geçmiş en iyi animelerden. Dünya terk edilmiş, herkes uzaya gitmiş. Bir çöp toplayıcı robot geride bırakılmış, dünyayı temizlemesi için. Bir süre sonra dünyaya bir robot daha gönderilir. Eve. Havva yani. Vol-i ona aşık olur. Mükemmel ve tatlı anime. Not:4/4

Yenmek

Vincere

Marco Bellocchio, 2009, İtalya

Bol ödüllü film ödülleri hak ediyor. Destansı film İtalyan lider Mussolini’nin Birinci Dünya Savaşı sırasındaki aşklarını, evliliklerini anlatıyor. Büyük aşkı Ida’yı. Lideri hep destekleyen Ida’nın ondan bir çocuğu da oluyor. Daha sonra Mussolini bir başkasıyla da evleniyor. Film daha çok Ida üzerinde duruyor. Dönem filmlerini sevenler için çok iyi. Not:4/4

Tropikal Hastalık

Sud Pralad

Apichatpong Weerasethakul, 2004, Tayland

Yönetmen günümüzün en iyilerinden. Amcam Önceki Hayatlarını Hatırlıyor adlı filmiyle herkes hayran olmuştu ona. Masalsı, fantastik, büyülü bir filmdi. Bu filmi de öyle. Yine masalsı, fantastik, yine yarı gerçek. İki erkek yakın arkadaş oluyor ve birlikte ormanın derinliklerinde masalsı bir maceraya atılıyorlar. Bir halk masalından uyarlama. Ormanda kötülükler de var. Soyut fantastik ve şaşırtıcı. Ödüllü. Not:4/4

Yi Yi

Edward Yang, 2000, Tayvan

Tayvan’lı büyükustanın her filmi ödül alıyor. Büyük bir ailenin gündelik yaşamı. Hepimizin başına gelebilecek ailevi olaylar. Dar zamanlar, keyifli zamanlar, acılar, başarılar, ayrılıklar. Estetik sanat eseri filmde insanların yaşadıklarına üzülüyoruz, gülüyoruz. Görüntüler, olaylar, sohbetler. Kusursuz bir sinema örneği. Not:4/4

Büyük Yarış

Veloce com il Vento, 2016, İtalya

Genç bir kız araba yarışçısıdır. Başarısız olunca abisinden yardım ister. Abisi eski bir araba yarışı yıldızıdır. Ancak, kötü alışkanlıkları nedeniyle artık başarısızdır o da. İkisi yeniden bir aile ilişkisi kurmaya çalışır. Konu çok güzel, aile olma çabası anlamlı, duygulu, oyuncular başarılı. Not:4/4

Müze

Museo, 2018, Meksika

Gerçek bir olayı anlatan filmde iki arkadaş bir müzeyi soyarlar ve kaçarlar. Baştan sona eğlenceli, sürükleyici bir soygun filmi. Her zamanki Meksika filmlerinden. Bol aksiyon, bol dram, bol hüzün, bol komedi. Not:4/4

Marigold Otelinde Hayatımın Tatili

The Best Exotic Marigold Hotel

John Madden, 2011, İngiltere

Bir grup emekli İngiliz, Hindistan’a giderler, bir otele yerleşirler. Hepsinin kendine ait amaçları ve sorunları vardır. Hindistan da tabii ki farklı bir kültür. Birbirleriyle, otel personeli ile ve çevreyle kaynaşırlar. Sevimli, yumuşak, insancıl komedi. Oyuncuların hepsi çok usta. Mükemmel. Not:4/4

Uzaktaki

Away

David Blair, 2016, İngiltere

İngiltere, Blackpool şehri. İki insan. Biri orta yaşlı bir erkek, umutsuz, huysuz, kayıp. Diğeri genç bir kız. Uyumsuz, yalnız. Bu ikisinin tuhaf arkadaşlığı. Adam iletişim kuramaz, kız kurmak ister. Zamanla arkadaşlıkları ilerler. Birbirlerinin hayatlarına etkileri olur. Arada ikisinin de geçmişlerini izleriz. İki oyuncu da iyi, konu iyi, film hüzünlü ve komik. Not:4/4