2022 OSCAR ADAYLARI 4

Uluslar arası film adaylarını izleyemedim, çünkü birkaç tanesini nette bulamadım. Drive My Car'ı izlemiştim, The Hand of God'ı izledim, diğerlerini henüz bulamadım. Çeşitli adaylıkları nedeniyle Encanto'yu da izleyeceğim. Bu filmler artık Oscar'dan sonraya kaldı.

Bu yılın Oscar adayı filmleri genelde biyografiler ve yeniden çevrimler, bu da Amerikan sinemasının tıkandığını ve Oscar'ın da can çekiştiğini gösteriyor. Oscar'ın artık ortadan kalkması gerekiyor. Geçen birkaç yıldaki Suyun Şekli, Roma gibi filmler de Oscarın kan kaybettiğini gösteriyordu. Biri suya sabuna dokunmayan fantastik, diğeri de yine biyografi idi. Biyografiler sinemayı kurtarmak için bir yol. Aslında ayrı bir ödül kategorisi olmalı bunlar için. Biyografiler, belgesele yakın, sinemaya değil.

Son yıllarda Sefertası (2013), Asla Gözlerini Kaçırma (2018) gibi iki iyi sinema örneği var. Bunlar sağlam dramlar, hatasız. Bir de Pan'ın Labirenti (2006). O da fantastik türün hatasız örneği. Filmler bazen iyi oluyor, eskilerden Casablanca, Spartaküs, Baba Üçlemesi gibi. Bazen de filmler özel oluyor. Onları izleriz ama eleştirilmez onlar. Köprüüstü Aşıkları, Amelie, Leon gibi. Bu filmler denk düşme sonucu oluyor, senaryo yönetmen oyuncular tam denk düşer ve bu filmler çekilir ve özel veya iyi olurlar.

Şu anda sinema okullarında, ülkemizde, sinema öğretiliyor, Yeditepe, İstanbul Üni, Marmara gibi. Genelde sinema ile tiyatro birlikte öğretiliyor. Tiyatroyu iyi bilen yönetmenler daha iyi film çekiyor. Çünkü, dram konusu var. Bu dram konusunu Bertolt Brecht ortaya koymuş ve halen geçerli. Şöyle ki, filmde dram kuralları geçerli. Bir dram filmi çekiliyorsa yönetmen istediği gibi davranamaz. Ben böyle çektim diyemez, tabii der, filmi çeker, bu film sevilebilir, ödül de alabilir ama aslında çektiği bir film değildir, hatta çoğunlukla çöp diyebiliriz. Dram, öyküleme değişmiyor. Film hangi türde olursa olsun kurallar belli. Bu dramaturgi bilmeyen yönetmenler, bir filme benzemeyen, tarhana çorbası gibi filmler çekiyorlar. Ama örneğin, aday Campion'un Piyano adlı filmi de bu yönden kusursuz.

Bu yönden bakınca Nuri Bilge Ceylan'nın filmleri de hep kusurlu. Belki iyi bir filmi veya diziyi bir tiyatro hocasına, sinema hocasına sormak lazım hep. Ceylan da filmlerinde gündelik hayatta olmayacak konular kullanıp bir de gereksiz uzatmalar, konuşmalar yapıyor. Yine bu yönden bakınca bu yılın adayı Belfast tatlı bir film olmasına rağmen, din savaşları o bölgeye has olduğu için bu filmi ancak İrlandalılar anlar. Drive My Car'da şoför kadının hikayesi gereksizdi, Lost Daughter'da Ed Harris çok ilgisizdi konu ile. Dram bilmeyen yönetmenler konuları çorba haline getirince oyuncular da kurtaramıyor filmi.

Tabii bu noktada şu var, filmleri sevebiliriz, sevmeyebiliriz, kişisel beğenimize uygundur veya değildir, bunlar öznel bakış, bir de nesnel bakış var, tarafsız gözle bakıp sinema sanatı açısından değerlendirmek, bir eleştirmen tarzı gibi yani. Kötü filmi sevebiliriz, iyi filmi sevmeyebiliriz. Bir filmin iyi olup olmadığını dediğim gibi sinema veya tiyatro hocaları söyleyebilir ya da sinema kuramı üzerine ders alanlar veya çok okuyanlar.

Son yıllarda sinemanın kurallarına uygun filmlerden örnekler verirsek, Pain and Glory (2019), Elle (2016), Black Book (2016), The Two Popes (2019).

Şimdii gelelim adaylarıma:

En iyi film:

Gönlümden geçen: Belfast

Tarafsız görüşüm: Dune

Oskarı kime verirler: The Power of Dog

En iyi yönetmen:

Gönlümden geçen: Belfast

Tarafsız görüşüm: Licorice

Kime verirler: Campion

En iyi kadın:

Gönlümden geçen: Penelope

Tarafsız görüşüm: Stewart

Kime verirler: Chastain

En iyi erkek:

Gönlümden: Denzel

Tarafsız: Garfield

Kime verirler: Smith

Bunlar temel adaylar. Bunlar dışındaki adaylıklarda Judi Dench, Troy Kotsur. Ayrıca Dune ve No Time to Die, birçok dalda ödül alabilirler.

Bu Oscar'da 18 film izledim. Gözdelerim. Spencer, The Hand of God, Dune.